E-Ticarette Avantajlı İş Modelleri

E-Ticaret günümüz dünyasında en çok tercih edilen ticaret biçimidir. Online alışveriş sağladığı kolaylıklar nedeniyle rahat bir biçimde alışveriş yapmamızı sağlamaktadır bu sebeple de çok fazla kullanılmaktadır. E-Ticaret tüketiciye sağladığı kolaylıkların yanında işletmelere de birçok kolaylık sağlamakta ve giderlerini azaltmaktadır. Bu sebeple işletmeler kullanacakları e-ticaret modelini iyi seçmeliler. Bu e-ticaret modellerini Çalışma Şekillerine Göre E-Ticaret Modelleri, İş Modeline Göre E-Ticaret Modelleri, Platforma Göre E-Ticaret Modelleri olarak söyleyebiliriz.

Çalışma Şekillerine Göre E-Ticaret Modelleri

E-Ticaret modelleri B2B, B2C, C2C, C2B, B2E, B2G, G2B, G2G, G2C, C2G’dir. Bu e-ticaret modellerinin taraflarını sıralayacak olursak: B2B; İşletmeden işletmeye, B2C; İşletmeden tüketiciye, C2C; Tüketiciden tüketiciye, C2B; Tüketiciden işletmeye, B2E; İşletmeden çalışanına, B2G; İşletmeden devlete, G2B; Devletten işletmeye, G2G; Devletten devlete, G2C; Devletten vatandaşa, C2G; Vatandaştan devlete. Çalışma şekline göre eğer ticarette işletme çalışan tüketici devlet ya da vatandaş gibi taraflar vardır bu taraflar e ticaret modelin çalışma şeklini belirler en çok kullanılan e-ticaret modelleri ise B2B (Business To Business), B2C (Business To Consumer) ve C2C (Consumer To Consumer). Bu modelleri incelemeye B2B’den başlayabiliriz. B2B dediğimiz e-ticaret modeli işletmeden işletmeye şeklinde tanımlanır tanımında gösterdiği gibi bu modelde hem alıcı hem de satıcı taraf işletmelerdir. Bu durumu şu şekilde açıklayabiliriz iki tane işletmenin bulunduğu bu durumda işletmelerden bir tanesi sitesinde ya da satışını yaptığı pazar yerinde bir başka işletmenin e ticaret sitesinden sipariş vermesi şeklinde açıklanır. Ve bu modeli bir farklı şekilde daha açıklayacak olursak bir satıcının toptan mal satan bir başka satıcıdan mal alıp satış yapması örneği verebilir. Bu yöntemde yalnızca ürün değil hizmet satışı da vardır. Bu e-ticaret modelinin avantajları çok fazladır. Bu avantajları sıralayacak olursak ilk olarak ihtiyaç duyulan ürüne aracısız ve toptan şekilde ulaşabilmeyi örnek gösterebiliriz daha sonrasında satın alınan ürünün maliyetinin azalması, ayrıca satışlardan sonra kazanılmış olan sadık müşteriler ve satışların birbiri ardına tekrarı ve istikrarlı bir kar elde edilmesi de yine bu satış modelinin avantajlarından birisidir. Bir diğer işletme modeli olan ve aslında bilinen e-ticaret modeli ise B2C’dir. Business-To-Consumer teriminin kısaltılmış halidir. Terimin Türkçe hali ise işletmeden tüketiciye şeklindedir. Aslında herhangi bir alışverişimizi yaparken bu modeli kullanıyoruz. B2C e-ticaret hiçbir aracı olmadan direkt olarak işletmeden tüketiciye doğru yapılan satışların var olduğu bir e-ticaret modelidir. Yani bu modelde taraflardan birisi satıcı işletme diğeri ise tüketicidir. Bu satış modeli aslında perakende satışın temelini oluşturmaktadır. İşletmeler direkt olarak tüketici ile mallarını buluşturuyorlar. Tüketiciler alacakları malları direkt olarak işletmenin e-ticaret sitelerinde ya da pazar yerlerinde görebilmektedir. Günümüzde kullanılan ticaret biçiminin temelini oluşturan modeldir. Bu e-ticaret modeli ülkemizde ve daha birçok ülkede yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Bu ticaret modelinin e-ticarette yaygın olmasındaki en büyük sebep ise tüketicinin işletme kolayca ulaşabilmesidir. B2C ticaret modelinin sağladığı avantajlar işletme için sermayeyi daha düşük bir şekilde tutarak başlatmasıdır. Hem tüketici açısından hem de üretici açısından sağlanan bu kolaylık alışverişi artırmaktadır yani pratik bir şekilde işleyen satış her iki taraf içinde avantajdır. Ayrıca bu satış modeli sayesinde belli bir kesim ile sınırlanmamış olan pazarlama bir çok kişiye hitap etmektedir. Diğer popüler e-ticaret modeli ise C2C’dir. C2C e-ticaret modelinde tarafların her ikisi de tüketicilerdir. Yani bu model tüketicinin bir başka tüketiciye satış yapması ile çalışır. En bilindik ve tanınmış şekli ile ikinci el satış diyebiliriz. Bu modelde tüketiciler daha önceden satın almış oldukları bir ürünü bir başka tüketiciye satmaktadırlar. Günümüzde bu şekilde kullanılan pek çok uygulama bulunmaktadır. Fakat diğer modellerden bir diğer farkı ise ikinci el ürünü diğer bir tüketici satan taraf hiçbir şekilde fatura düzenle yemez sattığı ürünler faturalı ya da faturasız olabilir fakat yeni bir fatura düzenlemesi mümkün değildir.

İş Modeline Göre E-Ticaret Modelleri

İş modeline göre e-ticaret modelleri dediğimiz sınıflandırma alışveriş sürecinin işleri şekline göre yapılmaktadır yani iş modellerinin değişimi e-ticaret modellerinde değiştirmektedir. Bu iş modellerini kendi arasında altıya ayırabiliriz bunlar: Yatay e-ticaret modeli, dikey ticaret modeli, pazar yeri modeli, özel alışveriş modeli, fırsat siteleri modeli, aracılık siteleri modelidir. Her birine kısaca değinecek olursak yatay e-ticaret modeli ile başlayabiliriz. Yatay e-ticaret farklı kategorilerde ve bir çok ürünün tek bir sitede satışa sunulmasıdır. Bu satış modelinde stok yönetimi depolama lojistik gibi detaylar çok önemlidir ve yeni başlanan e ticarette pek fazla kullanılmaz çünkü yüksek bir sermaye gerektirir. Dikey e-ticaret modeli ise yatay e-ticaret modelinden farklı olarak tek bir ürün grubu mevcuttur yani örneğin sitede yalnızca elektronik eşyalar satılmaktadır ya da yalnızca giyim ile ilgili olan ürünler satılmaktadır. dikey e-ticaret modelinde yelpaze yatay e-ticaret modeline göre daha dardır. Pazar yeri modeli ise sitenin sahibi olan işletmenin diğer satıcılara ticaret hizmeti verdirmesidir. Bir bakıma aracıdır diyebiliriz. Özel alışveriş modelinde ise siteler belli başlı markalar ile anlaşıp yalnızca kendi önlerine kampanyalar sunmaktadır bu satış modeli pek tercih edilmez. fırsat siteleri modeli ise kendini tanıtmak isteyen yeni markaların ve yeni ürünlerin yer aldığı platformlardır bir bakıma işletmeler kendilerini ve ürünlerini göstermek için bu modeli kullanırlar diyebiliriz. Aracılık siteleri modeli ise pazar yeri modelinde ki gibi aracılık temeline kurulmuştur yani bu modelde işletmeler hizmeti aracı siteyle sağlar.

Platforma Göre E-Ticaret Modelleri

Bu e-ticaret modelleri ise mobil e-ticaret modeli ve sosyal e-ticaret modelidir. Mobil e-ticaret modeli günümüzde tüketicilerin hemen hemen hepsinin kullandığı akıllı telefonlar Yada bilgisayarlar tabletler gibi mobil cihazlarla alışveriş yapmasıdır. İşletmeler mobil uygulamalar ile tüketicilerin daha kolay ve hızlı bir şekilde ürünlere ulaşmasını ama sayarak bu modeli kullanmaktadırlar. Bu model çok daha kolay ve yenilikçi bir hizmet sunmakta. Sosyal e-ticaret modeli ise reklam ve pazarlama açısından önem taşımaktadır e-ticaretin gelişmesinde ve daha fazla kitleye ulaşmasında en önemli olan araç reklamdır ve günümüzde kullanılan sosyal medya Uygulamaları, hesapları, tanınmış bir çok kişinin tanıtım yapması pazarlama da çok önemlidir ve sosyal e-ticaret modeli aslında bir reklam ve pazarlama modelidir diyebiliriz.

En Avantajlı Ticaret Modeli Hangisidir?

Kullanılacak olan e-ticaret iş modeli aslında işletmenin vereceği hizmetle bağlantılıdır. Yani e-ticaret modelleri birbirinden farklı ve kendine özgü oldukları için işletmeye uygun olarak seçilecek e-ticaret iş modeli işletmenin daha doğru ve iyi bir şekilde satış yapmasını sağlayacaktır. Bu sebeple öncelikle işletmenin işleyişi, amacı tanınmalı ve belirlenmelidir. İş modelinde avantaj sağlamak için öncelikle işletmeye özel bir e-ticaret sitesi açılmalı daha sonra da bu e-ticaret sitesi ile işletmeye uygun olan işi modellerine geçiş yapılmalıdır.